CROW-CUR Aanbeveling 117:2020
Inspectie en advies civiele kunstwerken

CROW-CUR Aanbeveling 117:2020 Inspectie en advies   civiele kunstwerken CROW-CUR Aanbeveling 117:2020 ?  Inspectie en advies civiele kunstwerken CUR-aanbeveling 117-2020 Inspectie en advies kunstwerken_CV.indd 1-3 18-09-20 09:02 Colofon CROW-CUR Aanbeveling 117:2020   Inspectie en advies civiele kunstwerken uitgave CROW, Ede artikelnummer  AA117:2020 vormgeving Inpladi bv, Cuijk pod Scanlaser bv, Zaandam productie CROW bestellen Deze uitgave is via de webshop bij CROW te bestellen. Zie voor de actuele verkoopprijs www.crow.nl/shop Over CROW CROW bedenkt slimme en praktische oplossingen   voor vraagstukken over infrastructuur, openbare ruimte,  verkeer en vervoer in Nederland. Dat doen we samen   met externe professionals die kennis met elkaar delen   en toepasbaar maken voor de praktijk. CROW is een onafhankelijke kennisorganisatie zonder  winstoogmerk die investeert in kennis voor nu en in de  toekomst. Wij streven naar de beste oplossingen voor  vraagstukken van beleid tot en met beheer in infrastructuur,  openbare ruimte, verkeer en vervoer en werk en veiligheid.  Bovendien zijn wij experts op het gebied van aanbesteden  en contracteren. CUR-aanbeveling 117-2020 Inspectie en advies kunstwerken_CV.indd 4,6 18-09-20 09:02 CROW-CUR-aanbeveling 117:2020 Inspectie en advies  civiele kunstwerken CUR-aanbeveling 117-2020 Inspectie en advies kunstwerken_BW.indd 1 16-09-20 09:59 CROW Postbus 37, 6710 BA  Ede Telefoon (0318) 69 53 00 E-mail klantenservice@crow.nl Website www.crow.nl September 2020 CROW en degenen die aan deze publicatie hebben mee- gewerkt, hebben de hierin opgenomen gegevens zorg- vuldig verzameld naar de laatste stand van wetenschap  en techniek. Desondanks kunnen er onjuistheden in deze  publicatie voorkomen. Gebruikers aanvaarden het risico  daarvan.  CROW sluit, mede ten behoeve van degenen die aan  deze publicatie hebben meegewerkt, iedere aansprake- lijkheid uit voor schade die mocht voortvloeien uit het  gebruik van de gegevens. De inhoud van deze publicatie valt onder bescherming  van de auteurswet. De auteursrechten berusten bij CROW. CUR-aanbeveling 117-2020 Inspectie en advies kunstwerken_BW.indd 2 16-09-20 09:59 Inspecties en advisering zijn van groot belang voor het beheer en onderhoud van vaste en  beweegbare kunstwerken. De reikwijdte van deze aanbeveling gaat verder dan die van kunstwer- ken; zij is ook toe te passen op kademuren, geotechnische-, oever- en andere constructies. Een  systematische werkwijze is belangrijk, zeker als er veel constructies beheerd moeten worden . Om  hierop in te spelen, heeft de CUR in 1985 een leidraad 'Inspectie van bestaande betonconstructies'  uitgegeven. CUR-onderzoekcommissie B35 'Reparatie en bescherming van beton' heeft vervol- gens veel onderzoek uitgevoerd en ervaring opgedaan. Het resultaat daarvan is gebundeld in  CUR-aanbeveling 72 die betrekking heeft op betonconstructies in de operationele fase en de  beheerfase. Aanbeveling 72 geeft procedures, regels en eisen voor het inspecteren en onderzoe- ken van schade en schadeprocessen aan betonconstructies en voor de daaropvolgende schade- diagnose en -prognose. Advies over te nemen onderhoudsmaatregelen is geen onderdeel van de  aanbeveling, evenmin als advies over het uitvoeren van een veiligheidsbeoordeling van construc- ties met schade. CUR-aanbeveling 72 werd veelvuldig voorgeschreven in aanbestedingen voor inspectie- en  onderzoekwerkzaamheden. Door het succes van de aanbeveling wordt deze ook vaak gebruikt  voor de beschrijving van inspecties en onderzoeken van andere materiaalsoorten dan beton.   Dit geeft vaak onduidelijkheden bij opdrachtgevers en opdrachtnemers. Hierdoor ontstond steeds meer de behoefte aan uniformiteit en eenduidigheid van inspectie en  advies bij centrale en decentrale overheden op het vlak van:   te volgen procedures;   regels en eisen die gesteld worden aan de diepgang van de werkzaamheden;   het doel en het minimale niveau van de rapportage. Daarom is CUR-aanbeveling 72 als vertrekpunt genomen om uit te breiden naar een uniforme  beschrijving van inspecties en advisering over meerdere materiaalsoorten en kritieke onderdelen.  Dit heeft geresulteerd in een algemeen geldende aanbeveling voor inspectie en advies van civiel- technische kunstwerken en de daarbij behorende speci?eke infrastructurele handboeken. In eer- ste instantie voor civieltechnische (infrastructurele) constructies. Deze aanbeveling kan ook voor  constructies uit het bouwkundige en utilitaire vastgoed gebruikt worden. In 2015 is met CUR-aan- beveling 117 aansluiting gevonden bij andere normen en richtlijnen zoals de NEN 2767 'Conditie- meting'. Na 5 jaar is zij herzien en is deze voorliggende, nieuwe CROW-CUR-aanbeveling 117 het  resultaat. Op dit moment zijn de meeste 'Handboeken inspectie' die bij aanbeveling 117 horen, uitgegeven.  Bij gebleken draagvlak komen er ook Handboeken inspectie met andere materialen en kritieke  onderdelen. Indien op een bepaald vlak reeds publiekelijk beschikbare kennisdocumenten en nor- men bestaan, wordt hiernaar verwezen. De actuele status van de handboeken en templates staat  op de website van CROW. Toekomstige ontwikkelingen, zoals verdere uitwerking van risicogestuurd inspecteren en inspectie  met automatische beeldopname met arti?ciële intelligentie (drones en/of robots), die de  CROW-commissie in samenspraak met het NVDO Inspectieplatform, opdrachtgevers, opdracht- nemers en verenigingen voor ogen heeft, zijn bij het opstellen van deze aanbeveling nog niet vol- ledig inzichtelijk. Met name het opstellen en afstemmen van de handboeken vergt veel tijd (zie ook  hoofdstuk 2). Woord vooraf CUR-aanbeveling 117-2020 Inspectie en advies kunstwerken_BW.indd 3 16-09-20 09:59 Op het moment van verschijnen van deze aanbeveling was de   samenstelling van CROW-commissie N1100 'Inspectie en advies   civieltechnische constructies' als volgt:  Marco Barendse, Gemeente Tiel  Ane de Boer, Ane de Boer Technisch Advies  Nico Booij, JNB Advies  Hans ten Boom, 10Tree Projects  Paul Copier, ARCADIS Nederland BV  John van Dijk, Movares Nederland BV  Marco Freijsen, RWS GPO  Jarit de Gijt, Gemeente Rotterdam  Joost van Gorkum, Concretix  Emile Hoogterp, Westenberg Consult B.V.  Martin de Jonker, SGS Intron BV  Kees Köhler, Provincie Noord-Brabant  Mark Lodema, Nebest B.V. Ingenieursbureau  Frits van Loenen, ProRail  Sander Pooters, Gemeente Amsterdam, Verkeer en Openbare Ruimte  Maurice Reusen, Delta Pi  Jan van Vliet, Gemeente 's-Hertogenbosch  Eric Waltje, Antea Nederland  Jos Wessels, CROW Rapporteur: Maurice Reusen (Delta Pi)   De publicatie van het handboek is mogelijk gemaakt door ?nanciële   bijdragen van RWS GPO en FCK-CT. CUR-aanbeveling 117-2020 Inspectie en advies kunstwerken_BW.indd 4 16-09-20 09:59 1 Inleiding  7 2 Methodiek/opbouw aanbeveling  11 2.1 Samenhang  11 2.2 Methodiek  12 2.3 Inspectie- en adviescategorieën  13 2.4 Op weg naar risicogestuurde aanpak inspectie en advies  15 2.5 Uitvraag activiteiten  17 2.6 Voorbereiding activiteiten  18 2.7 Hoofdcategorie A: Activiteiten die iets vertellen over gebruiksveiligheid  19 2.7.1  A1 ? Schouw  19 2.8 Hoofdcategorie B: Activiteiten die iets vertellen over de huidige toestand  20 2.8.1 B1 ? Inventarisatie  20 2.8.2 B2 ? Toestandsinspectie  22 2.8.3 B3 ? Contractuele vooropname  24 2.8.4  B4 ? Contractuele eindopname  25 2.8.5 B5 ? Hersteladvies  26 2.9 Hoofdcategorie C: Activiteiten die iets vertellen over de toekomst  28 2.9.1 C1 ? Risicoanalyse  28 2.9.2 C2 ? Meerjarenonderhoudsplanning en -budgetraming  29 2.9.3 C3 ? Constructieve beschouwing  30 2.9.4 C4 ? Analyse restlevensduur  32 2.10  Hoofdcategorie D: Activiteiten die iets vertellen over een aanvullende   informatiebehoefte  33 2.10.1 D1 ? Monstername en beproeving  33 2.10.2  D2 ? Ver?jnde ?nanciële onderbouwing  35 2.10.3 D3 ? Veri?catieberekening  36 2.10.4 D4 ? Monitoring  38 3 Voorbereiding en veiligheid  40 3.1 Voorbereiding uitvoering  40 3.2 Wijze van uitvoering inspectie  40 3.3 Onderzoeksplan  41 3.4 Veiligheid bij inspectiewerkzaamheden  41 3.4.1 Veiligheid- en Gezondheidsplan Inspectie  41 3.4.2 Laatste minuut risicoanalyse (LMRA)  42 4  Verduidelijking inspectie, monstername generiek en voorbeelden   gebruik categorieën  43 4.1 Handboeken inspectie  43 4.2 Monstername generiek  43 4.3 Voorbeelden  46 Literatuurlijst  48 Bijlagen:  I Termen en de?nities  50 II Template inspectierapport  57 III Relatie Beheersystematiek Openbare Ruimte en inspectie- en adviescategorieën  84 Inhoud CUR-aanbeveling 117-2020 Inspectie en advies kunstwerken_BW.indd 5 16-09-20 09:59 CUR-aanbeveling 117-2020 Inspectie en advies kunstwerken_BW.indd 6 16-09-20 09:59 Hoofdstuk 1 ? Inleiding   7 Deze CROW-CUR-aanbeveling 117 geeft procedures, regels en eisen voor inspectie, (nader)  onderzoek en advies voor het beheer van kunstwerken bestaande uit civieltechnische constructies  en hun technische installaties. De aanbeveling vormt een geheel met 'Handboeken inspectie' die zich richten op het materiaal   en kritieke onderdelen (zie paragraaf 2.1 Samenhang). De aanbeveling geeft de basis voor het   formuleren van opdrachten voor inspectie, onderzoek en advies. Zij behandelt de inspectie van   en het onderzoek aan de betrefende constructies of installaties, inclusief de advisering over het  beheer en onderhoud aan deze constructies. De handboeken zijn een samenvatting van de huidige beschikbare kennis van materialen, degra- daties en kritieke onderdelen. De handboeken geven een minimale eis voor inspectie van de  beschreven materialen en onderdelen. Doelstelling en kennisoverdracht Uitvragen van opdrachtgevers naar de markt worden steeds complexer. Daarbij zijn de verwach- tingen van de opdrachtgever over het resultaten niet altijd gelijk aan de interpretatie van de   aanbieders. Dit verschil van inzicht is meestal pas tijdens de uitvoering van de opdracht duidelijk.  Hierbij wordt onnodig veel tijd en energie besteed om uiteindelijk tot een oplossing te komen  waarin beide partijen zich kunnen vinden. Er is veelal onvoldoende rekening gehouden met de  niet-expliciet geformuleerde verwachtingen van de opdrachtgever. Opdrachtgever en inschrij- vende partijen delen vaak onvoldoende informatie over de aard en de inhoud van de werkzaam- heden tijdens de aanbesteding. Een goed gede?nieerd referentiekader kan deze verschillen tussen  de gevraagde en de geleverde kwaliteit en diepgang voorkomen. Behoefte aan kennisontwikkeling binnen beheer en onderhoud De belangen van vaste en beweegbare kunstwerken zijn groot voor de verschillende asset- management-organisaties. De maatschappij gaat uit van veilige en betrouwbare beschikbaarheid  van de infrastructuur. De bestaande infrastructuur veroudert en voldoet in veel gevallen niet meer  aan de huidige normen. Sommige beheerders reserveren extra geld om een inhaalslag te maken,  maar anderen moeten juist bezuinigen op beheer- en onderhoudsbudgetten. De beheer- en onderhoudsmarkt is in beweging. Enerzijds professionaliseren partijen hun beheer- organisatie en dragen verantwoordelijkheden over aan de markt door bijvoorbeeld prestatie- gerichte onderhoudscontracten. Anderzijds blijkt dat de actuele status en risico's van de  bestaande infrastructuur onvoldoende inzichtelijk zijn in aansluiting op wettelijke verplichting  (zoals het Bouwbesluit, Wegenwet, Machinerichtlijn en Arbeidsmiddelenrichtlijn). Dit bleek onder  andere uit de inspecties van het ministerie van VROM in 2011 [1]. In sommige gevallen leidt dit tot  afsluiting of zelfs tot falen van de kunstwerken. De opdrachtgevers en adviesbureaus hebben grote behoefte aan meer eenduidigheid en   standaarden. Ook het onderwijs ziet de problematiek en wil graag leergangen ontwikkelen en  onderzoek doen. 1 Inleiding CUR-aanbeveling 117-2020 Inspectie en advies kunstwerken_BW.indd 7 16-09-20 09:59 8 CROW-CUR-aanbeveling 117:2020 ? Inspectie en advies civiele kunstwerken Doelen van de aanbeveling Deze aanbeveling beoogt de volgende doelen te realiseren: 1 Bewustwording van noodzakelijk van beheer en onderhoud. 2 Duidelijkheid in rollen en verantwoordelijkheden van opdrachtgever en opdrachtnemer. 3 Efciënt omgaan met mens en middelen. 4 Borgen van de kwaliteit en veiligheid van kunstwerken en het voldoen aan wet- en regelgeving. 5  Invulling geven aan de kwaliteit en diepgang van inspecties, nadere onderzoeken en rappor- tages door het geven en de?niëren van onderzoek categorieën. 6 Zorg dragen voor een veilige manier van inspecteren en adviseren. Wet- en regelgeving Wettelijke keuringen en verplichte inspecties zijn niet expliciet in deze aanbeveling opgenomen.  Reden daarvoor is dat de betrefende documenten en regelingen veelvuldig inhoudelijk wijzigen  en er nieuwe versies verschijnen. Wet- en regelgeving heeft zijn weerslag op alle activiteiten   binnen assetmanagement en beheer en onderhoud aan kunstwerken of andere constructies. De CROW-commissie gaat ervan uit dat een beheerder, eigenaar en adviseur zich gedraagt als een  goede huisvader (zie ook hiervoor de artikelen van het Burgerlijk Wetboek en het Bouwbesluit  2012). Hij dient op de hoogte te zijn van de vigerende regels om invulling te geven aan de taak van  goed huisvaderschap. Dit houdt ook in dat hij wettelijke keuringen en dergelijke tijdig uitvoert en  dat hij bij alle werkzaamheden rekening houdt met de vigerende wet- en regelgeving. Te denken  valt aan Veiligheids- en Gezondheidsaspecten, ARBO- aspecten, keuringen volgens de Machine- richtlijn, liftkeuringen, NEN-keuringen (bijvoorbeeld NEN 3140), Spoorwet, Scheepvaartwet en  Wegenwet.  Burgerlijk Wetboek Boek 6:174: Risicoaansprakelijkheid 1  De bezitter van een opstal die niet voldoet aan de eisen die men daaraan in de gegeven om - standigheden mag stellen, en daardoor gevaar voor personen of zaken oplevert, is, wanneer dit  gevaar zich verwezenlijkt, aansprakelijk op grond van de vorige afdeling zou hebben ontbroken  indien hij dit gevaar op het tijdstip van het ontstaan ervan zou hebben gekend. 2  Bij erfpacht rust de aansprakelijkheid op de bezitter van het erfpachtsrecht. Bij openbare  wegen en waterstaatswerken rust zij op het overheidslichaam dat moet zorgen dat de weg  of het waterstaatswerk in goede staat verkeert, bij kabels en leidingen op de kabel- en   leidingbeheerder, behalve voor zover de kabel of leiding zich bevindt in een gebouw of werk  en strekt tot toevoer of afvoer ten behoeve van dat gebouw of werk. 3  Bij ondergrondse werken rust de aansprakelijkheid op degene die op het moment van het  bekend worden van de schade het werk in de uitoefening van zijn bedrijf gebruikt. Indien na  het bekend worden van de schade een ander gebruiker wordt, blijft de aansprakelijkheid  rusten op degene die ten tijde van dit bekend worden gebruiker was. Indien de schade is  bekend geworden na beëindiging van het gebruik van het ondergrondse werk, rust de   aansprakelijkheid op degene die de laatste gebruiker was. 4.    Onder opstal in dit artikel worden verstaan gebouwen en werken, die duurzaam met de grond  zijn verenigd, hetzij rechtstreeks, hetzij door vereniging met andere gebouwen of werken. 5.  Degene die in de openbare registers als eigenaar van de opstal of van de grond staat   ingeschreven, wordt vermoed de bezitter van de opstal te zijn. 6  Voor de toepassing van dit artikel wordt onder openbare weg mede begrepen het   weglichaam, alsmede de weguitrusting CUR-aanbeveling 117-2020 Inspectie en advies kunstwerken_BW.indd 8 16-09-20 09:59 Hoofdstuk 1 ? Inleiding   9 Hou in de uitvraag en tijdens de werkzaamheden (in welke inspectie- en adviescategorie dan ook)  rekening met de wettelijke kaders. Maak aan de hand van de scope van de werkzaamheden een  keuze uit de diverse inspectie- en adviescategorieën (zie tabel 1 Overzicht Inspectie- en advies- categorieën in hoofdstuk 2) om aan de wet- en regelgeving te voldoen. De vraagspeci?caties  moeten hierin duidelijk zijn. Toepassingsgebied Deze CROW-CUR-aanbeveling:   Is bedoeld om op een juiste wijze de onderhoudsstaat en de benodigde maatregelen van kunst- werken, civieltechnische constructies en hun installaties in beeld te krijgen gedurende de  gebruiksfase (de beheerfase), ongeacht de functie van de constructie of installatie.   Is in te zetten om structuur te geven en eisen te stellen aan bepaalde activiteiten als onderdeel  van nieuwbouw- en/of onderhoudsprojecten.   Geeft invulling aan onderdelen van het assetmanagement van kunstwerken en andere   constructies of installatieonderdelen.   Is discipline-overstijgend en niet-materiaalspeci?ek opgezet en is daarmee breder inzetbaar.  Denk aan de inzet van de modulaire aanpak voor (binnenstedelijke) kademuren en /of oever- constructies.   Is een overkoepelend document, waardoor de verschillende vakdisciplines die bij de instand- houding van nodig zijn, niet speci?ek genoemd worden. Afhankelijk van de scope van het   (voorgenomen) project en de afbakening (zoals in paragraaf 2.5) die de opdracht gever kiest,  moet de categorie met een 'inspecteur' van de desbetrefende discipline uitgevoerd worden.  Denk hierbij aan de civieltechnische, grondmechanische, werktuigbouwkundige en elektro- technische discipline.   Legt een relatie tussen onderdelen van de iAMPro-Beheersystematiek Openbare Ruimte.   Zie hiervoor bijlage III ? Relatie iAMPro en inspectie- en adviescategorieën. Kunstwerk, constructie, bouwwerk object, beheerobject of asset Deze aanbeveling, Handboeken inspectie en verwijzingstabellen gaan over 'kunstwerken'. Dit zijn  civieltechnische bouwwerken. Deze aanbeveling gebruikt de term 'kunstwerk'. In constructieve  context wordt over 'constructie' gesproken. In de context van assetmanagement wordt een   bredere term als 'asset' of '(beheer)object' gebruikt. Deze aanbeveling richt zich op kunstwerken, maar zou ook breder toegepast kunnen worden als  opdrachtgevers in hun uitvraag van werk en/of diensten de modulaire categorieën en gestelde  eisen willen opnemen om hun klantbehoefte te formuleren en tot uitvoer te brengen. Men zal dan  voor 'kunstwerk' of 'constructie' ook '(beheer(object)' of 'asset' kunnen invullen. Burgerlijk Wetboek Boek 6:162: Schuldaansprakelijkheid 1  Hij die jegens een ander een onrechtmatige daad pleegt, welke hem kan worden toe- gerekend, is verplicht de schade die de ander dientengevolge lijdt, te vergoeden. 2  Als onrechtmatige daad worden aangemerkt een inbreuk op een recht en een doen of   nalaten in strijd met een wettelijke plicht of met hetgeen volgens ongeschreven recht in   het maatschappelijk verkeer betaamt, een en ander behoudens de aanwezigheid van een  rechtvaardigingsgrond. 3  Een onrechtmatige daad kan aan de dader worden toegerekend, indien zij te wijten is aan  zijn schuld of aan een oorzaak welke krachtens de wet of de in het verkeer geldende   opvattingen voor zijn rekening komt. CUR-aanbeveling 117-2020 Inspectie en advies kunstwerken_BW.indd 9 16-09-20 09:59 10 CROW-CUR-aanbeveling 117:2020 ? Inspectie en advies civiele kunstwerken Schade, gebrek, tekortkoming, bevinding, of constatering Het resultaat van inspectie is dat de onderhoudsstaat van het kunstwerk in beeld is en dat de  kunstwerkbeheerder betrouwbare informatie over de onderhoudsstaat en de eventuele gevolgen  daarvan ontvangt. Om de onderhoudsstaat vast te leggen worden de termen schade en gebrek in  deze CROW- CUR-aanbeveling en de handboeken inspectie, vooralsnog, door elkaar gebruikt. Na waarneming van de onderhoudsstaat gaat het erom dat de toestand zo feitelijk mogelijk wordt  geregistreerd. De registraties worden geanalyseerd en beoordeeld. Dit leidt tot een bevinding. Op  basis van de analyse kan de waargenomen en geregistreerde onderhoudstoestand gekwali?ceerd  worden als een gebrek, schade, of een tekortkoming. Een gebrek is een afwijking van een normale toestand. Schade is een afwijking van een normale toestand met gevolgen voor het functioneren op het  moment van vaststellen of op termijn. Tekortkoming is een afwijking ten opzichte van bijvoorbeeld het oorspronkelijk ontwerp. Waarnemen ? Feitelijke waarneming Registreren ? Feitelijke Registratie ? Foto ? Meetwaarde Analyseren en beoordelen ? Oorzaak/gevolg ? Constatering/bevinding ? obv referentie Kwali?ceren ? Gebrek, ? Schade ? Tekortkoming CUR-aanbeveling 117-2020 Inspectie en advies kunstwerken_BW.indd 10 16-09-20 09:59 Hoofdstuk 2 ? Methodiek/opbouw aanbeveling   11 2.1 Samenhang De aanbeveling en de Handboeken inspectie vormen samen met de verwijzingstabellen een onlos- makelijk geheel met een uniforme opbouw. Dit betekent dat als de CROW-CUR-aanbeveling 117   is voorgeschreven of als eis in een contract is opgenomen, ook de eisen die voortvloeien uit de  Handboeken inspectie en verwijzingstabellen, die op het moment van uitvraag beschikbaar zijn,  onderdeel zijn van het contract. De verwijzingstabellen zijn beschikbaar op de CROW website. 2 Methodiek/opbouw aanbeveling CROW-CUR-Aanbeveling 117  ? Inleiding ? Termen en de?nities ? Methodiek, opbouw en categorieën ? Voorbereiding en veiligheid ? Inhoud inspectie ? Bijlagen CROW-Handboeken Inspectie Dragende constructie en brugdek Beton Staal Metselwerk Hout Voegovergangen Opleggingen ME installaties en besturing Kunststofen Handboek binnen- stedelijke kademuren Handboek Oeverconstructie ? Materiaal- speci?ek Kritieke onderdelen Verwijzings- tabellen Brugdek Opleggingen Sluisdeur Kerende constructies Voegovergang Tunnels/onderdoorgangen Installaties ? ? ? ? ? ? ? ? ? ? ? ? Figuur 1. Schematisch overzicht kennisopbouw kunstwerken binnen inspecties en advies CUR-aanbeveling 117-2020 Inspectie en advies kunstwerken_BW.indd 11 16-09-20 09:59 12 CROW-CUR-aanbeveling 117:2020 ? Inspectie en advies civiele kunstwerken De aanbeveling geeft een generieke beschrijving en de methodiek. De handboeken bevatten   speci?eke kennis over constructies, materialen en kritieke onderdelen. Generieke beschrijving en methodiek In de aanbeveling zijn de diverse categorieën van inspectie, onderzoek en advies en hun toepassing  beschreven. Zij schept kaders waarmee eenduidige afspraken tussen verschillende partijen gemaakt  kunnen worden. De omschrijvingen van de categorieën (zie paragraaf 2.3 en verder) geven de  opdrachtgever aanwijzingen om de juiste inspecties, onderzoeken, analyses en advies uit te vragen.  Met de modulaire opbouw kan elke gewenste combinatie van inspectie, onderzoek, analyse of advies  uitgevraagd worden. Bij de uitvraag moet de opdrachtgever daarom bedenken welke werkzaam- heden hij aan de markt vraagt door het opknippen van deze werkzaamheden in modulaire blokken  (overlap is in sommige gevallen mogelijk). De modulaire opbouw zorgt er tevens voor dat alle   betrokken partijen inzicht hebben in de inspecties en onderzoeken van de betrefende kunstwerken. Handboeken inspectie? De Handboeken inspectie beschrijven de aanwezige kennis van gebruikte materialen, kritieke  onderdelen en de daarmee samenhangende gebreken. Tevens geven zij per materiaal/onderdeel  aan wat de aandachtspunten zijn voor inspectie en wat verwacht mag worden van het resultaat  van de inspecties. Via de verwijzingstabellen zijn eisen gesteld binnen de gevraagde inspectie- categorie en daarbij te leveren informatie. De handboeken bevatten een grote hoeveelheid kennis waar een inspecteur en/of adviseur   rekening mee moet houden bij zijn bevindingen, het inspectierapport of de juiste advisering.   De Handboeken inspectie zijn niet geschreven om uitputtend te zijn, maar om de meest gangbare  materialen, gebreken aan kunstwerken en inspectietechnieken die kunnen voorkomen in het  Nederlandse areaal te beschrijven. De aanbeveling, de handboeken en de verwijzingstabellen zijn in samenhang opgesteld. De drie  onderdelen zijn nodig voor een goed betrouwbaar inspectieresultaat en advies. Daarnaast zijn de Handboeken inspectie te gebruiken als naslagwerk of als lesmiddel. 2.2 Methodiek Het is praktisch om de diversiteit aan bestaande inspecties en nadere onderzoeken te categori- seren in vier hoofdcategorieën. Deze hoofdcategorieën zijn zodanig gekozen, dat zij samen- hangen met het doel en de diepgang van de inspecties en onderzoeken. De categorieën variëren  van eenvoudig uit te voeren tot zeer uitgebreide werkzaamheden. De onderlinge samenhang is  opbouwend van gro?ijnig naar ver?jnd inspectiewerk en advisering. Zo kan een inspectie uit de  eerste categorie (A), afhankelijk van de bevindingen, leiden tot een volgende categorie. Dit zorgt  voor een uniforme manier van werken waarbij de minimale diepgang van de inspecties, nadere  onderzoeken en advisering beperkt is. Om de signalerende functie van inspecties en nadere  onderzoeken te behouden, is het tevens noodzakelijk een periodieke verdeling te kiezen waarop  onderzoek aan kunstwerken wordt uitgevoerd. Dit verschilt per categorie. Zowel opdrachtgever als opdrachtnemer krijgen op deze wijze tijdig de juiste informatie om de  werkzaamheden naar ieders tevredenheid uit te kunnen voeren, af te ronden en de juiste output te  krijgen, zonder onnodig onderzoek te verrichten en daarmee meer kosten te maken. Dit alles met in het achterhoofd het beoogde doel van de inspectie in het brede kader van goed  beheer en onderhoud, assetmanagement, budgettering, programmering en instandhouding en  waarbij rekening wordt gehouden met de wensen en eisen van de opdrachtgever. Daarbij wordt  inzicht verkregen in de staat van onderhoud of noodzakelijk herstel. CUR-aanbeveling 117-2020 Inspectie en advies kunstwerken_BW.indd 12 16-09-20 09:59 Hoofdstuk 2 ? Methodiek/opbouw aanbeveling   13 2.3  Inspectie- en adviescategorieën Inspecties, analyses, onderzoeken en advisering zijn in vier hoofdcategorieën te verdelen: A Activiteiten die iets vertellen over de gebruiksveiligheid. B Activiteiten die iets vertellen over de huidige toestand. C Activiteiten die iets vertellen over de toekomstige toestand. D Activiteiten die invulling geven aan een bijzondere informatiebehoefte. De activiteiten staan in tabel 1. Tabel 1. Overzicht inspectie- en adviescategorieën A GebruiksveiligheidB Huidige toestand C  Toekomstige toestand D Bijzondere informatiebehoefte A1 ? Schouw B1 ? Inventarisatie B2 ? Toestandsinspectie B3 ?  Contractuele   vooropname B4 ?  Contractuele   eindopname B5 ? Hersteladvies C1 ?Risicoanalyse C2 ?  Meerjarenonderhouds-  planning en -budgetraming C3 ? Constructieve beschouwing C4 ? Analyse restlevensduur D1 ? Monstername en beproeving  D2 ?  Ver?jnde ?nanciële   onderbouwing D3 ? Veri?catieberekening  D4 ? Monitoring Afhankelijk van het doel van de inspectie is een combinatie van categorieën uiteraard mogelijk,   en in veel gevallen zelfs wenselijk, om te voldoen aan de informatiebehoefte voor het beheer van  kunstwerken en het assetmanagement. Belangrijk is om bij het opstellen van de uitvraag het onderzoeksgebied (de scope) eenduidig te  omschrijven en in te delen naar de categorieën en de grenzen aan te geven zoals genoemd in de  paragrafen¯2.5 Uitvraag activiteiten en 3.1 Voorbereiding uitvoering. Op deze wijze weet iedere  partij tot waar de grenzen van de inspectie, het nader onderzoek en/of de advisering reiken.   De grenzen kunnen bijvoorbeeld worden bepaald op basis van vakgebieden (civiel, werktuig- bouwkunde, elektrotechniek en besturingstechniek I&A). De opdrachtgever moet in de uitvraag  aangeven op welke vakgebieden de uitvraag betrekking heeft. De grenzen kunnen ook bepaald worden op basis van de fysieke grenzen van het object. Het kan  een heel netwerk of schakels daarvan zijn. Of slechts beperkt zijn tot een bepaald onderdeel van  een kunstwerk. De omschrijving van de scope bepaalt naast het budget ook de reikwijdte van de uit te voeren  inspectie- en advieswerkzaamheden. Zo kan bijvoorbeeld binnen een netwerk per schakel   gekeken worden wat de efecten zijn voor de andere schakels in het netwerk indien de functie   vermindert of verandert, of kan in de scope zijn aangegeven dat deze efecten niet hoeven te   worden meegenomen. De keuze van de reikwijdte van het onderzoek ligt daarbij bij de opdracht- gever. Met de verschillende inspectie- en adviescategorieën kan invulling gegeven worden aan   activiteiten in het beheerproces en activiteiten in projecten. Ter verduidelijking is in ?guur 2 en 3  de samenhang van de verschillende categorieën weergegeven. Vanuit het beheerproces op basis  van de onderhoudsstaat kunnen zorgen naar voren komen over het duurzaam veilig functioneren.  Naar aanleiding hiervan ontstaat de behoefte voor gecombineerd nader onderzoek en aan- vullende advisering. Veilig functioneren is met verschillende aandachtspunten in te vullen. Enkele  voorbeelden daarvan zijn constructieve veiligheid, machineveiligheid, arbeidsmiddelenveiligheid  en tunnelveiligheid. CUR-aanbeveling 117-2020 Inspectie en advies kunstwerken_BW.indd 13 16-09-20 09:59 14 CROW-CUR-aanbeveling 117:2020 ? Inspectie en advies civiele kunstwerken Figuur 2. Inspectie- en adviescategorieën in zorgplicht van de beheerder Als resultaat van meerjarenplanning en -budgetraming, zijn in een project geprogrammeerde  onderhoudsmaatregelen uit te voeren. In de fase van projectvoorbereiding en ten behoeve van   de contractvoorbereiding kan het wenselijk zijn om een aanvullende opname, constructieve  beschouwing of ver?jnde ?nanciële onderbouwing uit te laten voeren om risico's bij project- realisatie te beperken of te beheersen. Als resultaat van de projectrealisatie kan de statische  beheerinformatie wijzigen en de onderhoudsstaat verbeteren. Om de beheerinformatie actueel   te houden, moet de statische beheerinformatie geïnventariseerd en de vernieuwde onderhouds- toestand als onderdeel van het project opgenomen worden. Figuur 3. Inspectie- en adviescategorieën in projecten Ter illustratie staan in hoofdstuk 4 nog enkele voorbeelden van momenteel frequent voorkomende  uitgevraagde inspecties. Daarin staan ook veel gebruikte synoniemen die per opdrachtgever en  opdrachtnemer qua betekenis en invulling kunnen wisselen. Invulling zorgplicht beheerder Borgen constructieve veiligheid Borgen machineveiligheid Borgen duurzame functievervulling A1  ? Schouw (B1 ? Inventarisatie) B2 ? Toestandsinspectie B5 ? Hersteladvies  C2 ? Meerjarenplanning en        -budgetraming     D1  ? Monstername en       beproeving  (C3 ? Constructieve       beschouwing) D3  ? Veri?catieberekening (B5 ? Hersteladvies) (D4 ? Monitoring)    D1  ? Monstername en        beproeving  C4  ? Analyse levensduur  (B5 ? Hersteladvies) (D4 ? Monitoring)    C1 ? Risicoanalyse Project voorbereiding Project realisatie Nazorg project B3 ? Contractuele vooropname  (Aanvullend B5 ? Hersteladvies)  C3  ? Constructieve beschouwing of D3 ? Veri?catieberekening D2 ? Ver?jnde ?nanciële   onderbouwing    B4 ? Contractuele eindopname   B1 ? Inventarisatie   C1 ? Risicoanalyse CUR-aanbeveling 117-2020 Inspectie en advies kunstwerken_BW.indd 14 16-09-20 09:59 Hoofdstuk 2 ? Methodiek/opbouw aanbeveling   15 2.4  Op weg naar risicogestuurde aanpak inspectie en advies Assetmanagement draait om het in balans brengen en houden van prestaties, kosten en risico's  van de assets. Afhankelijk van de mate van de implementatie van risicogestuurd denken van de  beheerorganisatie gebeurt het balanceren op een min of meer expliciete manier. Volg bij het  inrichten van het beheer en onderhoud de NEN-EN-ISO 5500x-serie Assetmanagement [N15, N16,  N17]. Risicobeheersing is bij de professionalisering van assetmanagement een belangrijk sturings- middel waarmee de organisatiedoelen kunnen worden uitgewerkt in meetbare resultaten op  zowel strategisch, tactisch als operationeel niveau. Conventionele schade gerelateerde aanpak Bij een conventionele schade gerelateerde aanpak wordt op basis van beschikbare informatie   op kwalitatieve en/of impliciete wijze de maatregelen bepaald. Hier gaan diverse inspectie- en  adviescategorieën aan vooraf. Afhankelijk van het type inspectiewerk worden bereikbaarheids- voorzieningen en verkeersmaatregelen toegepast. Figuur 4. geeft een overzicht van de mogelijke inzet van de verschillende categorieën op een   conventionele wijze. Figuur 4. Conventionele schade gerelateerde aanpak   Als de statische beheerinformatie en het inzicht in de onderhoudsstaat voldoende zijn voor de  maatregelbepaling, vervalt de aanvullende informatiebehoefte. Er kan lange tijd zitten tussen het  uitvoeren van de stap om tot 'inzicht onderhoudsstaat' te komen en de stap om 'aanvullende  informatie' te verkrijgen. Met 'uitvoering maatregel' worden wijzigingen aan het betrefende  kunstwerk uitgevoerd. De uitvoering van maatregelen valt buiten de reikwijdte van deze aan- beveling. Om met deze conventionele aanpak tot risicobeoordeling te komen was C1 ? Risicoanalyse   opgenomen in de CUR-aanbeveling 117-2015. Daarbij is er ruimte om D4 ? monitoring als   maatregel in de uitvraag op te nemen. Inwinnen statische beheerinformatie B1 ? Inventarisatie Inzicht  onderhoudsstaat A1 ? Schouw B2 ? Toestands- inspectie Aanvullende  informatiebehoefte D4 ? Monitoring C4 ? Analyse restlevensduur en/of D3 ? Veri?catie- berekening D1 ? Monstername en beproeving Maatregel- bepaling B5 ? Hersteladvies C2 ? Meerjaren- onderhouds- planning en - budgetraming C1 ? Risicoanalyse Uitvoering  maatregel Uitvoering maatregel CUR-aanbeveling 117-2020 Inspectie en advies kunstwerken_BW.indd 15 16-09-20 09:59 16 CROW-CUR-aanbeveling 117:2020 ? Inspectie en advies civiele kunstwerken Risicogestuurde aanpak Inmiddels zijn diverse assetmanagement organisaties doorgegroeid in professionalisering en   volwassenheid en is de behoefte ontstaan om risico's expliciet, transparant en (semi-)kwantitatief  vast te stellen. Bij een risicogestuurde aanpak is aan elke categorie een risicoanalyse gekoppeld  om focus aan te brengen bij de uitvoering van de categorie om de juiste informatie beschikbaar te  krijgen. Dit kan voor elk van de categorieën een aparte aanvullende risicoanalyse betekenen.   Uiteindelijk zal het functioneren en het falen daarop in beeld moeten komen om de juiste risico- beheersmaatregelen te adviseren. De risicoanalyse vormt een integraal onderdeel bij het inwinnen van beheerinformatie, het vast- stellen van (niet-) functioneren en maatregelbepaling. Diverse inspectie- en adviescategorieën  moeten in een integrale risicogestuurde aanpak uitgevoerd worden. Stel vanuit de risicoanalyse ook vast of bepaalde bereikbaarheidsvoorzieningen en/of verkeer- of  milieu-afschermende maatregelen nodig zijn. Zie hiervoor hoofdstuk 3. Evalueer na de uitvoering van risicobeheersmaatregelen of categorie D4 ? monitoring de   efectiviteit en laat dit terugkomen in de risicoanalyse. De uitvoering van maatregelen valt buiten  de reikwijdte van deze aanbeveling. Figuur 5. Risicogestuurde aanpak Herhaal de risicoafweging bij veranderde context, raakvlak of op periodieke basis om een actueel  beeld op de aanwezige risico's te krijgen. Bij een risicogestuurde aanpak moet, zoals in paragraaf 2.5 aangegeven, aan de gegadigde  opdrachtnemende partijen een uitgewerkte methodiek meegegeven worden. Deze methodiek  moet passen bij de volwassenheid en professionalisering van de assetmanagement-organisatie. Inwinnen statische beheerinformatie Inzicht  functioneren A1 ? Schouw B2 ? Toestands- inspectie Aanvullende  informatiebehoefte Maatregel- bepaling B5 ? Hersteladvies C2 ? Meerjaren- onderhouds- planning en - budgetraming C1 ? Risicoanalyse Uitvoering  maatregel Uitvoering risicobeheers- maatregel C1 ? Risicoanalyse C1 ? Risicoanalyse B1 ? Inventarisatie D4 ? Monitoring C4 ? Analyse restlevensduur of D3 ?Veri?catie- berekening C1 ? Risicoanalyse D1 ? Monstername en beproeving CUR-aanbeveling 117-2020 Inspectie en advies kunstwerken_BW.indd 16 16-09-20 09:59 Hoofdstuk 2 ? Methodiek/opbouw aanbeveling   17 2.5  Uitvraag activiteiten Bij iedere uitvraag moet de scope goed gede?nieerd zijn. Een expliciete uitvraag met heldere   prijsbepalende scopegrenzen nodigt uit tot het maken van een vergelijkbare ondubbelzinnige  aanbieding. De opdrachtgever dient keuzes te maken op de scopegrenzen van de inspectie en advies. En moet  dit in de uitvraag opnemen. Tabel 2 geeft verschillende voorbeelden van prijsbepalende scope- grenzen. Tabel 2. Voorbeelden van prijsbepalende scopegrenzen Vakgebied in scope   Welke vakgebieden betreft de uitvraag?   - Civiele techniek   -  Werktuigbouwkunde   -  Elektrotechniek   -  Besturingstechniek en/of industriële automatisering Categorie in scope   De uit te voeren categorie van inspectie, advisering of onderzoek (zie hoofdstuk3)   Diepgang van de uit te voeren inspectie en advies in overeenstemming met de beheer- en  onderhoudsstrategie van de beheerorganisatie. Voldoet de basis die vanuit deze aanbeveling  met de Handboeken inspectie? Reikwijdte omgeving in scope   In hoeverre dient de (directe) omgeving te worden beschouwd bij inspecties?   -  Constructie of onderdelen daarvan   -  Het gehele complex van meerdere kunstwerken   -  Installaties of onderdelen daarvan   -  Bovenbouw en onderbouw/fundering   -  Aansluitende oeverconstructies tot een bepaalde lengte beschouwen (bijvoorbeeld tot  5 meter uit de constructie)   -  Aansluitende remming- en/of geleidewerken beschouwen of niet   -  Aansluitende taluds voor ongewenste begroeiing en uitspoeling   -  Bedieningsgebouwen beschouwen of niet   -  Aansluitende verhardingen tot een bepaalde afstand   -  Verhardingen en andere onderdelen onder bijvoorbeeld viaducten   -  Waterbodems langs oeverconstructies Inspectieafstand en   registratie   Op welke afstand moet er geïnspecteerd worden (inspectieafstand)?   - Alles binnen handbereik   -  Alleen de risico's binnen handbereik op basis van vooraf uit te voeren risicoanalyse   -  Vanaf 3,5 meter afstand, of anders te bepalen   -  Varieert dit per kritiek onderdeel?   -  Varieert dit per onderdeel op basis van kosten aspect van bijkomende bereikbaarheids- en  verkeersafschermende maatregelen vanwege 'minder hinder')?   -  Is inzet van drone als bereikbaarheidsvoorziening toegestaan?   Wijze van registreren van gebreken?   -  Format voor rapportage in aansluiting op beheermanagementsysteem (BMS) of   onderhoudsmanagementsysteem (OMS)   -  Al dan niet het verwerken in inspectietekeningen Risicogestuurde aanpak en  risicobeoordeling  Het is aan de opdrachtgever en de opdrachtnemer elkaar te informeren over de risico- gestuurde aanpak die de beheerorganisatie volgt als een risicoanalyse of risicogestuurde   aanpak gewenst is   Op welk niveau dienen risico's beschouwd te worden voorC1 ? Risicoanalyse? (objectniveau,  object + directe omgeving, de gehele corridor of als onderdeel van het gehele netwerk)   Wat zijn de kaders van de risicobeoordeling?   Of en voor welke onderdelen moet een onderhoudsstrategie opgesteld worden? Niveau en opbouw raming  Ramingsmethodiek, bijvoorbeeld volgens CROW-publicatie 137 [2], de ramingsnauwkeurig- heid, inhoud directe en indirecte kosten, prijspeil en risicoreserveringen   Te hanteren prijspeil   Mate van stafeling op omvang van maatregelen CUR-aanbeveling 117-2020 Inspectie en advies kunstwerken_BW.indd 17 16-09-20 09:59 18 CROW-CUR-aanbeveling 117:2020 ? Inspectie en advies civiele kunstwerken Tabel 2. Voorbeelden van prijsbepalende scopegrenzen (ver volg) Niveau   veri?catieberekeningen   Op welk niveau moeten veri?catieberekeningen uitgevoerd worden voor D3 ? Veri?catie- berekening? (objectniveau, object + directe omgeving, de objecten in gehele corridor of het  gehele netwerk) V&G   Beschikbaarheid en aanleveren van V&G-dossier (wettelijke verplichting opdrachtgever).  Indien niet beschikbaar apart of aanvullend uit te vragen   Opstellen V&G-plan (wettelijke verplichting vanuit zorgplicht op veilig werken) en onderdeel  van de uitvraag/opdracht Voorbereidende reinigende  werkzaamheden   Mate van reiniging, voorafgaand aan inspectie en/of onderzoek. Wat is nodig om een goed  beeld van de onderhoudstoestand te krijgen? Uit te voeren onderzoeken   Uit te voeren monstername en beproeving voor bepaling van:   -  Constructieve veiligheid   -  Duurzaamheid   -  Gevaarlijke stofen, zoals chroom-6, lood of PAK's Advies op geconstateerde  gebreken en maatregelen  Advies geven over de constateringen en bevindingen uit de inspecties?   Advies op maatregelen (B5) opstellen?   Bij het opstellen van maatregelen (B5) uitgaan van onderhoudsstrategie? Kwaliteitszorg en borging  Werken onder (gecerti?ceerd) kwaliteitssysteem?   In welke mate dient opdracht nemende partij eigen werk te controleren en vast te leggen Verder zijn eisen gesteld aan te leveren informatie bij uitvraag, nota van inlichtingen of aan   aanvullende eisen, zie tabel 3. Tabel 3. Aanv ullende informatie bij prijsbepalende scopegrenzen   De generieke decompositie moet overlegd zijn, of de eisen aan het decomponeren moet aangegeven zijn om te   decomponeren bij B1 ? Inventarisatie.   Informatie over aanwezigheid van gevaarlijke stofen, zoals asbestvrijverklaring per object of beschikbare informatie over  aanwezigheid chroom-6, lood en PAK's..   Wijze van rapporteren en aanleveren van de resultaten.   Gewenst overleg met opdrachtgever (intake, voortgang, outtake).   Het aanleveren van een plan van aanpak, uitvoeringsplan, projectmanagementplan, projectkwaliteitsplan en dergelijk door  opdrachtnemer. 2.6 Voorbereiding activiteiten Bij de voorbereiding van activiteiten voor inspectie en/of advies in de ofertefase is het van belang  inzicht te hebben in de constructie. Dit kan onder meer betrekking hebben op de toegepaste  materialen, geometrie en/of afmetingen op tekeningen en berekeningen over de opbouw van   de constructie en/of installatie en het krachtenspel daarop, op de eventuele aanwezigheid van  sparingen en op gegevens over in het verleden uitgevoerde onderhoudswerkzaamheden. De  opdrachtgever dient deze documenten, voor zover beschikbaar, aan de opdrachtnemer ter  beschikking te stellen. Om de activiteiten die buiten plaatsvinden op een veilige wijze uit te voeren, is in de voorbereiding  van de inspectiewerkzaamheden bijzondere aandacht nodig voor veilig werken voor opdracht- gever en opdrachtnemer. Zie hiervoor paragraaf 3.4 Veiligheid bij inspectiewerkzaamheden. CUR-aanbeveling 117-2020 Inspectie en advies kunstwerken_BW.indd 18 16-09-20 09:59 Hoofdstuk 2 ? Methodiek/opbouw aanbeveling   19 2.7  Hoofdcategorie A: Activiteiten die iets vertellen over gebruiksveiligheid Deze categorie geeft een beeld van de gebruiksveiligheid op het moment van inspectie. Hier valt  alleen de categorie 'schouw' onder. 2 .7.1  A1 ? Schouw A1 ? Schouw Doel  Inzicht krijgen in de huidige gebruiksveiligheid van de constructie(s). Beschrijving  Een visuele inspectie voor het signaleren van (acute) bedreigingen voor de gebruiksveiligheid. Hou voorafgaand aan de uitvoering van de schouw een brie?ng op basis van een werkinstructie met een checklist. Stel deze  samen op basis van de verwijzingstabellen bij deze aanbeveling en de verschillende Handboeken inspectie Te leveren producten door opdrachtnemer   Een werkinstructie met checklist voor de uitvoering als deze niet door de opdrachtgever bij, of voorafgaand aan, de opdracht  is aangeleverd.   Een beknopt rapportageformulier van maximaal een A4 per constructie.   Op dit ingevulde formulier wordt vermeld:   -  constructienummer en naam;   -  inspectiemoment (datum, tijd en weersgesteldheid);   -  inspecteur (naam);   -  registratie van alle constateringen die een aantasting van de gebruiksveiligheid zijn (omschrijving constatering,   inschatting omvang, locatie, invloed op gebruiksveiligheid);   -  fotoregistratie van alle constateringen, met informatie over locatie, tijdstip en datum opname;   -  indien geen aantasting van de gebruiksveiligheid is geconstateerd, de positieve constatering vastleggen in verband met  aantoonbaarheid.   Optioneel een overall rapportage om de beheerder over de algemene resultaat van de uitgevoerde schouw te rapporteren. Benodigde informatie vooraf door opdrachtgever te verstrekken  Noodzakelijk bij uitvraag   Vaste gegevens van de constructies, met daarin:   -  naam en nummer van de constructies;   -  overzichtsfoto's;   -  locatie/ligging. Gewenst bij uitvraag   Werkinstructie met checklist en rapportagevorm die aansluit op het beheerproces van de assetmanagement-organisatie.   Rapportagevorm voor overall rapportage. Kenmerken uitvoering   Visuele beoordeling op gebruiksveiligheid.   Beoordeling vanaf het maaiveld en/of de waterlijn van de boven het maaiveld en/of waterlijn gelegen onderdelen.   Niet onder handbereik, vanaf maaiveld, buiten het verkeer (geen verkeersmaatregelen), zonder toepassing van   bereikbaarheidsvoorzieningen (zoals ladder, waadbroek of boot).   Enkel signalering van de zaken die een acuut risico vormen (geen risicoanalyse) op moment van schouw.   Het aantoonbaar maken dat op het schouwmoment de constructie of de constructies in scope (niet) veilig te gebruiken zijn. Risicogestuurde aanpak   Indien uit de (initiële) object risicoanalyse (C1 ? Risicoanalyse) risico voor de gebruiksveiligheid volgt, kan A1 ? Schouw  ingezet worden met focus op het geconstateerde risico.  Frequentie van uitvoering   Of minimaal jaarlijks.   Of op basis van klacht of calamiteit.   Of hoogfrequent op basis van schouwrondes zoals binnen de eigen beheersystematiek is afgesproken. Te combineren met   Niet van toepassing. Mogelijke vervolgstappen   B2 ? Toestandsinspectie   B3 ? Contractuele vooropname   B5 ? Hersteladvies in combinatie met C3 ? Constructieve beschouwing en/of D1 ? Monstername en beproeving CUR-aanbeveling 117-2020 Inspectie en advies kunstwerken_BW.indd 19 16-09-20 09:59 20 CROW-CUR-aanbeveling 117:2020 ? Inspectie en advies civiele kunstwerken 2.8 Hoofdcategorie B: Activiteiten die iets vertellen over de huidige toestand Deze categorie geeft een beeld van de huidige toestand en het daarmee samenhangende advies,  rekening houdend met het verleden en de maatregelen. Huidige toestand B1 ? Inventarisatie  B2 ? Toestandsinspectie  B3 ? Contractuele vooropname  B4 ? Contractuele eindopname  B5 ? Hersteladvies 2.8.1 B1 ? Inventarisatie B1 ? Inventarisatie Doel  Inzicht krijgen in de samenstelling van het areaal, de vaste gegevens per constructie, de toegepaste materialen en afmetingen van  onderdelen. Beschrijving  Het opbouwen of actualiseren van de gegevens door uitvoering van archiefonderzoek en/of inventarisatie op locatie. Te leveren producten door opdrachtnemer   Vaste gegevens per constructie. Zoals: objectcode, naam, type constructie, materialen, afmetingen, locatie, functie,   verkeerklasse en decompositie.   De opdrachtgever moet in de uitvraag de gewenste gegevens benoemen.   Per kunstwerk een 'paspoort' met de vaste gegevens, de ligging en overzichtsfoto's (een keer zijaanzicht, een keer   bovenaanzicht).   Objectspeci?eke decompositie.   Overzichtslijst(en) met bovengenoemde informatie. Optioneel uit te vragen   Objectspeci?eke inspectietekening voor de registratie van gebreken uit inspectie. Benodigde informatie vooraf door opdrachtgever te verstrekken Noodzakelijk bij uitvraag   Gewenste werkwijze van inventarisatie (archiefonderzoek, decompositie of inspectietekening, op locatie of constructief).   Omvang van inventarisatie constructies.   Beschrijving en speci?catie van de op te leveren informatie (voorbeeld van een object).   Te controleren informatie van alle objecten in scope. Gewenste informatie bij uitvraag   Lijst met de constructies.   Kaart met locaties van de constructies.   Paspoortgegevens of technische informatie van de constructies.   Generieke decompositie voor beheerobjecttypen indien het decomponeren onderwerp van de inventarisatie is. Kenmerken uitvoering Archiefonderzoek   Raadplegen/bestuderen van tekeningen en bestaande   rapportages, bestekken of andere documenten.   Vaststellen materiaal, omvang/hoeveelheden.   Registreren ingewonnen informatie   Registreren welke informatie niet is gevonden. Decompositie of inspectietekening   Decomponeren op basis beschikbaar gestelde informatie of  inventarisatie buiten.   Opstellen inspectietekening. Op locatie   Opname van de op of boven de waterlijn gelegen, boven het  maaiveld gelegen of zonder bereikbaarheidsvoorzieningen  te bereiken onderdelen. Gericht op veri?catie van informatie  uit archief, decompositie, inspectietekeningen of construc- tieve informatie.   Vaststellen materiaal, omvang/hoeveelheden.   Geen vastlegging van gebreken of technische staat. Constructief   Inwinnen constructieve informatie.   Inventarisatie archief of inventarisatie op locatie. CUR-aanbeveling 117-2020 Inspectie en advies kunstwerken_BW.indd 20 16-09-20 09:59 Hoofdstuk 2 ? Methodiek/opbouw aanbeveling   21 B1 ? Inventarisatie Risicogestuurde aanpak   Indien uit de (initiële) object-risicoanalyse (C1 ? Risicoanalyse) risico volgt, kan B1 ? Inventarisatie ingezet worden voor  aanvullende statische informatie uit archiefonderzoek of ter plaatse opgehaald.   De beschikbaar gekregen informatie is input in de objectrisicoanalyse om de aanwezigheid en omvang van het risico te   speci?ceren. Inzet mensen Archiefonderzoek   Aantoonbaar werk- en denkniveau: mbo+ of hbo.   Ervaringsniveau: minimaal 1 jaar ervaring mbo+-niveau.   Opleiding en kennis: technisch inhoudelijke kennis of alge- mene kennis van constructies. Decompositie of inspectietekening   Aantoonbaar werk- en denkniveau: mbo+ of hbo.   Ervaringsniveau: minimaal 5 jaar ervaring mbo+-niveau,  minimaal 3 jaar ervaring hbo-niveau.   Opleiding en kennis: technisch inhoudelijke kennis of   algemene kennis van constructies. Op locatie   Aantoonbaar werk- en denkniveau: mbo+ of hbo.   Ervaringsniveau: minimaal 2 jaar ervaring mbo-niveau,   minimaal 1 jaar ervaring hbo-niveau.   Opleiding en kennis: technisch inhoudelijke kennis of   algemene kennis van constructies.   Aantal personen voor veilig werken conform paragraaf 3.4. Constructief   Aantoonbaar werk- en denkniveau: mbo+ of hbo.   Ervaringsniveau: minimaal 5 jaar ervaring mbo+-niveau,  minimaal 3 jaar ervaring hbo-niveau.   Opleiding en kennis: technisch inhoudelijke kennis of   algemene kennis van constructies. Kwaliteitsborging   Plan: werk een plan en een werk- en/of meetinstructies uit.   Do: werkzaamheden conform werkinstructies uitgevoerd, feitelijk gerapporteerd.   Check:   - controle op correcte uitvoering;   -  afwijkingen op de uitvoering worden gerapporteerd;   -  onder supervisie (minimaal hbo, minimaal 5 jaar ervaring, meetinstructie vooraf).   Demonstrate: bevindingen worden zo feitelijk mogelijk gerapporteerd en met beeldmateriaal onderbouwd. Frequentie van uitvoering   Eenmalig bij wijziging van beheerkaders of bij wijziging van wettelijke kaders. Te combineren met   B2 ? Toestandsinspectie Mogelijke vervolgstappen   B2 ? Toestandsinspectie Voorbeeld (niet uitputtend)   Inventarisatie van leuninghoogte.   Decompositie volgens NEN 2767 [N11].  (vervolg) CUR-aanbeveling 117-2020 Inspectie en advies kunstwerken_BW.indd 21 16-09-20 09:59 22 CROW-CUR-aanbeveling 117:2020 ? Inspectie en advies civiele kunstwerken 2.8.2 B2 ? Toestandsinspectie B2 ? Toestandsinspectie Doel  Inzicht krijgen in de huidige staat van de constructie om het functioneren van het kunstwerk te kunnen beoordelen. Beschrijving  Visuele inspectie om de huidige functionele toestand van de constructie of installatie vast te leggen. Te leveren producten door opdrachtnemerC  Rapportage met daarin   Constructienummer en naam.   Inspectiemoment (datum/tijd).   Inspecteur (naam).   Beschrijving van de constructie.   De functionele toestand van alle zichtbare onderdelen, per onderdeel.   De gebreken vermelden met omvang, aantal en locatie, een eerste voorlopige kwalitatieve oorzaak en hun gevolgen voor het  functioneren en onderhoudsstaat.   Fotoregistratie van alle constateringen, met informatie van locatie, tijdstip en datum opname. Optionele scope (expliciet op te nemen in uitvraag)   Verslag van intakegesprek.   Inspectietekening met ingetekende gebreken (afhankelijk van scope bepaald door de opdrachtgever). De opdrachtgever  beslist of schaderegistratie op inspectietekeningen past bij zijn informatiebehoefte in het beheerproces. En of voor alle   kunstwerken inspectietekeningen nodig zijn of alleen voor complexe kunstwerken.  Benodigde informatie vooraf door opdrachtgever te verstrekken Noodzakelijk bij uitvraag   Naam en nummer(s) van de constructie(s).   Overzichtsfoto's en locaties.   Beschrijving van de gewenste wijze van registreren van gebreken. Bijvoorbeeld 'aangevuld met conditiemeting conform   NEN 2767'. Gewenst voor start werkzaamheden   Duidelijkheid in mate van reiniging.   Objectspeci?eke inspectietekening per kunstwerk. Kenmerken uitvoering   Intakegesprek met aandacht voor scope, bereikbaarheid, veiligheid en omgevingsfactoren, (beheer)verantwoordelijkheden).   Inspectie van alle op of boven de waterlijn, boven het maaiveld gelegen onderdelen en/of onderdelen die bereikbaar zijn in  kelders en dergelijke.   Visuele inspectie, aangevuld met bijvoorbeeld 'luisterend afkloppen', prikken en voelen, aangevuld met indicatieve metingen  conform eisen in verwijzingstabellen.   Toepassing van beperkte bereikbaarheidsvoorzieningen: ladder, waadpak, kleine inspectieboot.   Waar mogelijk onder handbereik met toepassing van beschreven beperkte bereikbaarheidsvoorzieningen.   Inspectie vanachter de geleiderail. Indien de rijbaan betreden moet worden, dient dit vooraf aan de uitvoering duidelijk te zijn  en moeten verkeersmaatregelen getrofen zijn.   Geen risicoanalyse opstellen (risicobeoordeling wordt impliciet meegenomen en is duidelijk op het moment van het   constateren van gebreken en tekortkomingen).   Bij gebleken constructieve consequenties vanuit geconstateerde gebreken, moet een constructeur geraadpleegd worden. Risicogestuurde aanpak   Bij een risicogestuurde aanpak moet voorafgaand aan de inspectie een initiële objectrisico analyse uitgevoerd zijn volgens  een integrale C1 ? Risicoanalyse.   Tijdens de uitvoering van B2 worden de onderdelen met verhoogd risico gecontroleerd en moet het resultaat van de   risicobeoordeling, zoals buiten uitgevoerd, expliciet in rapportage vermeld worden.   Dit resultaat is input voor maatregeladvies met B5 ? Hersteladvies en het ramen van het risico met C2 ? Meerjarenplanning   en -budgetraming of D2- Ver?jnde ?nanciële onderbouwing. CUR-aanbeveling 117-2020 Inspectie en advies kunstwerken_BW.indd 22 16-09-20 09:59 Hoofdstuk 2 ? Methodiek/opbouw aanbeveling   23 B2 ? Toestandsinspectie Inzet mensen   Opleiding en kennis   -  ten minste een ervaren hoofdinspecteur van de juiste discipline (civieltechnisch, werktuigbouwkundig of   elektrotechnisch);   -  aantoonbaar werk- en denkniveau: (hoofdinspecteur): wo, hbo of mbo met relevante ervaring;   -  gewenst: inspectie en beheer kunstwerken, niveau 2 (Betonvereniging);   -  tweede inspecteur met minimaal afgeronde mbo-opleiding.   Ervaring   -  ervaringsniveau (hoofdinspecteur): minimaal 3 jaar (wo), 5 jaar (hbo) vanaf 5 jaar (mbo).   Veilig werken   -  aantal personen voor veilig werken conform paragraaf 3.4. Kwaliteitsborging   Plan: werk een plan met werkinstructie uit.   Do: werkzaamheden conform werkinstructies uitgevoerd, feitelijk gerapporteerd.   Check: controle op correcte uitvoering, afwijkingen op de uitvoering worden gerapporteerd.   Demonstrate: bevindingen worden zo feitelijk mogelijk gerapporteerd en met beeldmateriaal onderbouwd. Frequentie van uitvoering   Afhankelijk van aard van constructies: een maal per 1?6 jaar. Te combineren met   B1 ? Inventarisatie(bijvoorbeeld voor documentcontrole ter plaatse)   B5 ? Hersteladvies   C1 ? Risicoanalyse   C2 ? Meerjarenonderhoudsplanning en -budgetraming   C4 ? Analyse restlevensduur Mogelijke vervolgstappen   B3 ? Contractuele vooropame   C4 ? Analyse restlevensduur   C3 ? Constructieve beschouwing   D1 ? Monstername en beproeving, Indien B2 ? Toestandsinspectie voldoende informatie heeft opgeleverd kan het zijn   dat de uitvoering van D1 geen meerwaarde heeft om tot advisering te komen   D4 ? Monitoring (bijvoorbeeld deformatiemetingen) Voorbeelden   NEN 2767-1 Conditiemeting gebouwde omgeving [N11]   NEN 3140:2011 Bedrijfsvoering van elektrische installaties ? Laagspanning [N12]   NEN 6787:2003 Het ontwerpen van beweegbare bruggen-Veiligheid [N13] Indien de speci?eke voorbeelden uitgevoerd moeten worden, moet dit speci?ek vermeld zijn in de uitvraag. (vervolg) CUR-aanbeveling 117-2020 Inspectie en advies kunstwerken_BW.indd 23 16-09-20 09:59 24 CROW-CUR-aanbeveling 117:2020 ? Inspectie en advies civiele kunstwerken 2.8.3 B3 ? Contractuele vooropname B3 ? Contractuele vooropname DoelC  Inzicht krijgen in de omvang van de gebreken en/of daarmee de omvang van de voorgestelde maatregelen voor de   contractvoorbereiding  Beschrijving  Visuele inspectie om nauwkeurig de aard, omvang en locatie van de aanwezige gebreken en daarmee onderhoudsbehoefte vast  te stellen. Te leveren producten door opdrachtnemerC  Rapportage met daarin   Constructienummer en naam.   Inspectiemoment (datum/tijd) en inspecteur (naam).   Beschrijving van de constructie.   Beschrijving (omgevings)factoren, die voor uitvoering van de herstel- en/of onderhoudsmaatregelen van belang zijn.   Beschrijving van oorzaken en achterliggende oorzaken.   De aanwezige gebreken en onderhoudsbehoefte vermelden met exacte omvang, aantal en locatie.   Registratie van functie?en uitvoering beïnvloedende (omgevings)factoren.   Fotoregistratie van alle constateringen en hun omgeving en van constructie en de omgeving en alle relevante onderdelen  (overzichtsfoto's), met informatie van locatie, tijdstip en datum opname.